Bejcowanie drewna – poradnik

Bejcowanie nie należy do skomplikowanych procesów, ale należy pamiętać że efekt końcowy prac uzależniony jest od dokładności, precyzji, narzędzi i jakości bejcy.

Sama bejca do drewna nie jest środkiem który zapewnia zabezpieczenie drewna, czy też jego wykończenie. Należy do produktów tzw. barwiących.  Aby uzyskać efekt wykończeniowy należy powierzchnię zabejcowaną pokryć lakierem, woskiem lub politurą.

Czego potrzebujesz aby bejcować w warunkach domowych?

• rękawiczki ochronne – gumowe,
• folia ochronna na podłogę lub gazety,
• papier ścierny o granulacji 60 – 80 i 150 – 220,
• klocek do papieru ściernego
• szpachlówka do drewna lub kit do drewna
• bejcę
• pędzel, wałek (suchy pędzel do zdejmowania nadmiaru), tampon lub natrysk pneumatyczny

Jak należycie przygotować drewno, mebel czy inny element do bejcowania?

Drewno przed rozpoczęciem bejcowania należy starannie przeszlifować celem wygładzenia lub likwidacji starej powłoki np.lakierniczej (jeśli mamy do czynienia ze starym meblem). W tym miejscu należy pamiętać o jednej bardzo ważnej zasadzie – szlifujemy zawsze wzdłuż włókien drewna.
Po wyszlifowaniu należy starannie odpylić, gdyż pozostałości po szlifowaniu zatykają pory drewna powodując zmniejszanie chłonności, powstanie nierówności i finalnie dać nieestetyczny efekt końcowy. W przypadku szlifowania aby uzyskać idealnie gładką powierzchnię należy stosować nowy (nie zużyty) papier ścierny. Do szlifowania można użyć papieru o granulacji P100 – P180, do szlifowania międzywarstwowego P220 – P320, a do usuwania starych powierzchni możemy użyć papieru P40 – P80, ale po ich użyciu trzeba elementy wyszlifować papierem bardziej miałkim.
Celem uzyskania ciekawego efektu wizualnego można powierzchnię drewnianą delikatnie “przejechać” szczotką np. mosiężną (jeśli nigdy tego nie robiłeś sprawdź na innym kawałku drewna, które możesz wykorzystać dla celów testowych). Szczotkę zawsze prowadzimy wzdłuż usłojenia drewna pozostawiając wgłębienia od 0,5 do 1,0 mm. Natomiast jeśli chcesz uzyskać jednolicie gładką powierzchnię to pomiń etap prac ze szczotką mosiężną.

Po dokładnym odpyleniu, odkurzeniu, odtłuszczeniu (za pomocą benzyny ekstrakcyjnej) przystępujemy do kolejnego etapu prac, w tym momencie dobieramy narzędzie do nanoszenia bejcy –  wałek daje gwarancję zachowania gładkości, podobnie w przypadku natrysku (ten zalecany jest zwłaszcza przy dużych powierzchniach).
Wybierając natomiast pędzel – musisz pamiętać, że włosie zawsze pozostawi delikatny ślad, subtelnie wyczuwalne nierówności (jak przeciągniesz ręką). Te ślady mają swoje plusy – nadają drewnu unikalnego charakteru. Nadmiar bejcy delikatnie zdejmujemy tamponem. Tamponu nie należy dociskać, gdyż powstaną plamy – a tego pewnie każdy majsterkowicz wolałby uniknąć. Do zdejmowania nadmiaru (zwłaszcza gdy malujemy pędzlem) można wykorzystać inny, czysty pędzel. Długość włosia pędzla do bejcowania powinna być w granicach 10 mm.

Uwaga! jeśli barwisz element drewniany, który został ucięty w poprzek włókien (tzw. sztorcowo) musisz pamiętać, że wówczas będzie chłonął bejcę bardziej. Jak temu zaradzić? Zmocz je wodą, a następnie delikatnie przeszlifuj – przed bejcowaniem, wówczas wchłonie mniej barwnika. Przed bejcowaniem dokonaj próbnego barwienia na testowym kawałku drewna (jeśli nie masz takiego, a jest to np. mebel to nanieś bejcę np. wewnątrz szuflady, czyli miejscu mało reprezentacyjnym).
Zdejmij pęsetą drobinki zabrudzeń, czy też owady które nieopatrznie wylądowały na bejcowanym elemencie. Bejcowanie powinno się odbywać w temperaturze od 5 do 30°C.

Po wyschnięciu bejcy należy ją zabezpieczyć – lakierem, woskiem, olejem lub politurą.
Jeśli obawiasz się wystąpienia tzw. efektu krwawienia bejcy czyli przenikania bejcy do lakieru użyj do lakierowania natrysku pneumatycznego. Natrysk lakieru zalecany jest zwłaszcza w przypadku bejcy rozpuszczalnikowej. Inną opcją jest woskowanie – nadaje pięknej głębi wybarwieniu.
Politurowanie – to już raczej dla zaawansowanych miłośników stolarki meblowej i renowacji. Jeśli nie czujesz się na siłach – a twój mebel ma dla ciebie szczególne znaczenie – oddaj go do specjalisty, który nałoży politurę w sposób profesjonalny.
Natomiast olej nanoszony na zabejcowaną powierzchnię nada jej jedwabistości. W przypadku oleju należy pamiętać o zastosowaniu określonych bejc (zapobiegnie to przenikaniu bejcy do oleju).
Taką bejcą, którą można polecić jest bejca do drewna firmy Sopur o indeksie BN-XXX (są to bejce nitro z linii specjalnej charakteryzujące się krótkim czasem schnięcia). Bejce z serii BN są zgodne z normą EN-71-3, dopuszczającą stosowanie wyrobów  na  produkty  i  zabawki  dla  dzieci  i nie  wykazują  „krwawienia” po  wykończeniu lakierem wodnym oraz Olejem Twardym do Mebli